‘In Zwitserland heb je bergen, maar de Prinsenberg is ook niet niks.’ Een memorabele uitspraak van mijn vader. Voor niet ingewijden, de Prinsenberg is de hoogste heuvel van het fietspad door de duinen van Den Haag naar Wassenaar.
Een variant op deze gevleugelde woorden: De Alpen waren bergen, maar de Apenijnen zijn ook niet niks.
We fietsten van Ravenna naar San Piero in Bagno – in Bagno omdat de Romeinen hier in de oudheid hun baden al hadden, die door de invallende Germaanse en Gothische barbaren grondig verwoest zijn. In totaal zo’n 600 m klimmen, en ook nog wat dalen zo nu en dan natuurlijk.
De heer Reitsma, auteur van de routebeschrijving houdt de moed erin door te zeggen dat het allemaal wel meevalt, en dan vermeldt hij de hellingen in de routebeschrijving en slaat de helft over.
Maar tot nog toe viel het allemaal eigenlijk reuze mee – de eerste 40 km waren nog aardig vlak, met hier en daar wat vals plat om aan het idee te wennen. En dan rijd je een viaduct over en opeens zijn ze er dan, de Apenijnen en je rijdt door een dal tussen de heuvels die al maar hoger worden, en een weg die toch wel wat begint te stijgen. Een heel mooie route trouwens. De hellingen waren nergens te steil om op te fietsen. Het weer was perfect – bewolkt, niet te heet, één enkele regenbui, maar die begon net toe we voor een bar langs reden waar we de fietsen droog op het terras konden neerzetten en onszelf ook, wij met een glaasje lekker vocht.
Bij een leuke afdaling kneep ik eens stevig in de remmen omdat het anders zo hard gaat, en het wegdek is hier zo nu en dan zelf ook net een berglandschap met onverwachte diepe gaten. Toen maakte die rem toch zo’n gek schurend geluid – beetje verontrustend. Een achter remblokje bleek totaal los te zitten en het geluid was metaal op metaal – niet echt goed voor de velgen. Gelukkig doet een inbus sleuteltje wonderen in zo’n situatie.

Toevoeging Georgette: We slapen in een jaren 50 hotel in een bergdorp. Hier een totaal andere sfeer dan in Ravenna, ineens een heel andere wereld waar je in belandt.

remmenreparatie / repairing the brakes

het eten wordt klaargemaakt in het hotel / preparing our food in the hotel

My father used to say: Yes, in Switzerland they’ve got mountains, but don’t underestimate the Prinsenberg. – the Prinsenberg by the way is a hill on the cycle track through the dunes from The Hague to Wassenaar.
Well, similarly, the Alps were rather high mountains, but don’t underestimate the Apenines.
We cycled from Ravenna to San Piero in Bagno – the first 40 kms were rather flat, but then we crossed a big bridge and suddenly saw them before us, the foothills of the Apenines. At first we rode up some gentle slopes, but then it began in earnest.
The author of our guide book tries to cheer us up by saying this route variant is relatively easy, and then mentions some of the climbs on the way, forgetting about the rest of the way which is equally steep.
The weather was perfect – cloudy, not too hot, and a rain shower which started as we were passing in front of a bar – so we parked our bikes on the terrace and instead of getting wet outside we wetted the inside.
Back on the bike, on one of the rare downhills I squeezed the brakes rather hard and heard this funny metal on metal noise – the rear brake pad was coming off. A simple repair job and ten minutes later we were on the way again.
We turned out to have booked a rather quaint hotel – someone told us the building is over 200 years old, and time forgot it was moving forward some time in the fifties of the last century.
Talking about time, speed and distances, the Italians seem to be applying a rather unique version of Einstein’s relativity theory – signs indicating the distance to the next town are totally unpredictable, we rode along a sign saying town A: 14 kms. Next sign, some five kms down the road: A, 21 kms. About 15 minutes later: A: 26 kms, which turned out to be about right.

No wifi here – they didn’t have that in the fifties – so this post will have to wait until we’re back to online civilization.

Te veel om op te noemen. Kerken, musea, mozaieken, geschiedenis.
Vandaag dus een dagje Ravenna. Alle bezienswaardigheden zijn op loopafstand van het hotel.
Ze verkopen hier combi tickets voor allerlei combinaties van bezienswaardigheden, en als je er maar één dag bent moet je natuurlijk de wereldberoemde mozaieken die de tijd verbazingwekkend goed weerstaan hebben gaan bekijken, in een paar kerken, een baptisterium, een mausoleum, en dan nog een museum.
Hierbij een paar fotootjes.
Ik ga niet mijn best doen de geschiedenis van één en ander uit de doeken te doen – dan zit ik nog uren te typen – en wiki weet het toch beter dan ik.

Na het bezichtigen een siësta, en nu moeten we de dag van morgen plannen en een hapje gaan eten.
Eén van de plannen voor morgen is het weer naar huis sturen van een pakket dingen die we niet meer nodig hebben – vooral ook kleding voor koud weer, dat verwachten we hier niet meer zo. Hoe lichter we de Apenijnen ingaan, hoe beter.

It’s so much, I don’t know where to begin: churches, museums, the world famous mosaics, the history. I won’t even try to describe it in any detail, and after all, for those interested, wikipedia knows all.
As we have only one day here the things to see are the churches and other religious buildings with the mosaics, and the museum that gets thrown in with the combination ticket you have to buy.

After seeing the sights and a siesta, we now have to plan the day of tomorrow and the rest of the trip. One of the things we are going to do tomorrow is sending home warm clothes and a number of other things we won’t be neeiding anymore – the lighter we cross the Apenines the better.

Er komt nog meer…

En hier is het dan:

DOOR DE POLDER
(maar wel met flamingo’s en purperreigers, grote en kleine zilverreigers, lepelaars en kraanvogels)

Van Ferrara naar Ravenna gaat het dwars door de Po delta, een water en poldergebied. Er zijn gruwelverhalen van fietsers die de Po delta maar een pokkendelta vonden omdat ze hem met harde wind tegen moesten doorkruisen. Niets van dat alles, wij hadden een matig harde wind, in de rug – het was niet al te heet, in de loop van de middag werd het een graad of 30.
We streken neer voor een lunch in een restaurant in een onbetekenend klein dorpje, maar dat zit dan toch wel weer vol met vooral wat grotere groepjes eters die rustig de tijd nemen voor het middagmaal, met een glaasje wijn natuurlijk.
Lekker eten kun je hier wel, maar hoe ze de grote hoeveelheden eten als je de gebruikelijke eerste en tweede gang gevolgd door een calorierijk toetje neemt wegwerken is ons een raadsel.
Een groot deel van de route ging langs kleine weggetjes, zo nu en dan afgewisseld met een paar km drukke hoofdweg.

koeien zoeken verkoeling

Langs de kleine weggetjes hoorde je nog meer dan dat je ze zag vogels en kikkers kabaal maken in het riet.
Overal zag je grote en kleine zilverreigers, en later vooral ook veel purperreigers. Er vloog een lepelaar langs.

We fietsten langs een lagune en iemand had met grote letters ‘flamingos’ op de weg geschreven, met een pijl naar links, en daar zaten er inderdaad honderden, te ver om ze echt goed te kunnen zien.
Onze weg naar de veerpont over de Reno ging de andere kant al weer uit, dus zijn we maar een half kilometertje doorgereden op een onverhard pad om een beetje dichterbij te komen.


Na de veerpont was het nog zo’n 18 km naar Ravenna – waar we voor twee nachten een hotel geboekt hebben. Vandaag dus mozaïeken kijken.
En even een rustdag voor we morgen de bergen weer ingaan – de Apenijnen over – ‘Rome geeft zich niet zomaar gewonnen’, aldus onze reisgids.

From Ferrara to Ravenna it’s as flat as a pancake. There are horror stories of cyclists who had to do cross the delta with gale force wind against them, but not so in our case. The wind blew from the north east, not to much wind but just a gentle push in the back. Part of the way we cycled along ditches and streams along quiet country roads, and the only noise was the croaking of the frogs and the singing of the birds.
On the way we saw little and great egrets, purple heron, cranes, spoonbills and flamingos.
For lunch we stopped at a restaurant by the side of the road in a rather small village, where the whole village seemed to have gathered for their leisurely lunch.
Absolutely amazing, the quantities of food some people can eat here – if you take the first and second course, followed by a calorie bomb desert you won’t want to eat for two days after.
We just take one course, followed by a coffee and have enough to cycle the remaining 30 kms of the day.
No camping sites in Ravenna, and we want to have some time to see the sights, so we booked a hotel for two nights.
Which also means one day rest before we start the last bit to Rome, crossing the Apenines.

Ferrara – kampioen de meest fietsonvriendelijke stad van het noordelijk halfrond, tenzij we nog erger tegenkomen. Als je de stad binnenrijdt – ook al zo’n ommuurde stad, maar veel groter dan Montagnana wordt je naar ruime een kilometer lange straat naar het centrum geleid met zulke ongelofelijke hobbelstenen dat je erg weinig kans hebt met geen uit elkaar gerammelde fiets aan te komen. En het leuke is dat we op de terugweg met de stadplattegrond een minstens even rustige perfect geasfalteerde vonden.
Het schijnt een heel boeiende stad te zijn, alleen verkennen met de fiets bleek wat onmogelijk.
Maar laten we bij het begin beginnen. Kwart over zes opgestaan, 7 uur ontbijt, samen met de racefietser in hetzelfde hostel die iedere dag het dubbele van onze afstand rijdt.
Wij reden ruim 70 km naar Ferrara, en daar nog wat kms om de stad te verkennen.
De weg was helemaal vlak – geen klimmetje te bekennen, f het moest zijn om een dijk of een brug op te rijden.
De meeste dorpen waar we doorkwamen waren ingeslapen en wachten op de prins op het witte paard om weer wakker gekust te worden.
Een enkel stadje was wat levendiger, en daar dronken we dan een kopje koffie of aten een eenvoudige lunch.
De camping waar we nu staan heeft een hoog gehalte aan NL nummerborden, en een wandelaar die vanaf hier naar huis wandelt.
De eigenaars van de camper waar we naast staan waren niet echt blij toen ze terugkwamen, er was in hum camper ingebroken en ze waren van alles kwijt. Na 14 dagen Italië was dit de tweede keer dat het ze overkwam, en ze besloten maar terug naar huis te gaan.
Morgen Ravenna – met behulp van de campingbeheerder hebben we al een hotel geboekt – er is daar geen camping en de jeugdherberg/hostel was onbereikbaar.
Ravenna, daar moeten we toch minstens weer een dag extra blijven om toch nog iets van al het moois te zien.
En o ja, ik dacht in mijn onschuld altijd dat Brazilië de luidruchtigste restaurants ter wereld heeft – maar waar we vanavond aten slaat alles. Tafels vol groepen en gezelschappen en kinderen – en iedereen probeerde het hardste van allemaal te praten, en ze hadden allemaal de hoofdprijs.
Maar het eten was perfect, al verschenen er dankzij de miscommunicatie eerste wel verkeerde gerechten op de tafel. Maar dat is natuurlijk onze schuld, ons Italiaans is nog niet zo goed.

————-

Ferrara, the least bicycle friendly town in the Northern Hemisphere – their cycle routes through the town are bike seller friendly – no bike will survive the beating it gets on those roads for more than some five or six miles at the most. And the most amazing thing is, just take a street parallel to the one you’re signposted to, and you ride on a perfect tarmac surface.
But let’s begin at the beginning – after an early breakfast we set off for the day’s ride. The weather was perfect – cloudy and therefore not too hot.
Absolutely flat here, the highest climbs were some bridges and dykes we had to get on to. Most of the villages we passed through had fallen asleep and no one had thought of setting the alarm.
We got to Ferrara at about four and after pitching the tent took a ride on unladen bicycles into the town. Sightseeing on a bike turned out to be rather an awkward experience, so we returned to the camping site to be directed to the noisiest restaurant we have ever been to.
We booked a hotel room in Ravenna for tomorrow for two nights as we want to have some time to explore the highlights.
It’s got to be a hotel, as there is no camping site close by, and the hostel we tried to contact had decided that phones are things that shouldn’t be answered.

Montagnana – Nog maar net bekomen van de culturele overdosis Verona reden we naar Montagnana – de ommuurde stad; een stadje met de Middeleeuwse muren nog intact. De stad is natuurlijk wel uit zijn jasje gegroeid, en ook buiten de muren is er bebouwing, maar toch…
We moeten nog binnen de muren gaan kijken want het hostel waar we zitten staat net tegenover de stadsmuur.
We zouden hier dus gaan kamperen – dat kan ook heel goed, voor €5 p.p.p.n. – geen geld dus. En voor €45 konden we een kamer krijgen in het heerlijk koele gebouw, inclusief ontbijt. Voor zulke luxe zijn we gezwicht, met ook nog eens het voordeel dat we nu om 7:00 uur kunnen ontbijten en om half 8, hopen we, op de fiets te klimmen om optimaal te profiteren van de koelte van de morgen. Continue reading 29 – day/dag 29 – verona – montagnana – km 1867 →

Ieder zal zitten onder zijn wijnrank
en onder zijn vijgenboom,
door niemand opgeschrikt.

Zo zegt de profeet Micha het – ze zullen hun zwaarden omsmeden tot ploegscharen, en mensen zullen de oorlog niet merer leren. Tja, was het maar zo ver – maar zo voelt het wel, hier op de camping, de tent onder de wijnranken en vijgenbomen op de helling vlak beneden ons, uitzicht op Verona, heerlijke temperatuur, mensen op een terrasje met een flesje wijn. Je begrijpt zo’n opmerking eigenlijk pas ‘s avonds in een meditteraan klimaat, in de schaduw van de wijnranken en zicht op de ondergaande zon.

Geen kilometers gemaakt vandaag, of het moest zijn door Verona gelopen, van het ene museum naar het andere, kerken, kastelen, en overal toeristen. In het hoogseizoen moet het hier overvol zijn – nu is het gewoon relaxed en boeiend.

Te weinig tijd om alle belevenissen van vandaag te beschrijven. We kochten een Verona kaart voor een dag, die toegang geeft tot alle bezienswaardigheden, musea, kerken en wat dies meer zij. We hebben het geld er ruimschoots uitgehaald, een soort cultureel bombardement, maar er is nog zoveel meer. Morgen gaan we weer verder, een etappe van net 50 km – niet meer deze keer want dan vind je geen camping meer tot 70 km verder, en om het betaalbaar te houden is het wel goed daar rekening mee te houden.

Juliet – Al bestond ze alleen maar in Shakespeare’s Romeo and Juliet, ze heeft hier wel een echte graftombe.

En Georgette op haar balkon.

Amfora’s – net als wij lustten de Romeinen ook wel een slokje.
—-

‘And every man beneath his vine and figtree shall be at peace and unafraid.’ Micha 4.
Then they shall beat their wswords into ploughshares, says the prophet, and they sahll study war no more.
It sort of feels like that here. Our tent is pitched in the shade of the vines and there are figtrees on the slope just beneath us. Only disadvantage is the birds like the vines as well and the bird droppings on the tent are an unwelcome present.

Tody we spent a day in Verona – we bought a Verona card and went from church to church, visited museums and the old castle. They say rome has ten times more than this – must be completely overwhelming.

Tomorrow we’ll be off again, a short just over 50 kms ride this time. Distances are now more or less dictated by the availability of camping sites, and the next one is over 70 kms more donw the road.

EEN ‘CAMPING WITH A VIEW’

ROVERETO, 8:30, daar gaan we dan weer. De eerste kms verlopen aardig zonder problemen, maar dan is daar weer de zoveelste omleiding, met duidelijke aanwijzingen in het Italiaans. Gelukkig arriveert er al gauw iemand die dat voor ons kan vertalen. Het betekent wel een extra klimmetje, maar dat is goed om de beenspieren te oefenen.
Dan staat er een richtingbordje dat ons heel onwaarschijnlijk lijkt. Toch maar even volgen, maar als we dan voor een steile helling staan die de verkeerde kant lijkt op te gaan toch maar even aan een passerende fietser gevraagd. Klopt inderdaad niet. Rij maar achter mij aan, zegt ze, en een paar minuten later zijn we weer op de goede weg.

Met een gemeen klimmetje neemt u afscheid van de Alpen, zegt ons routeboekje. Nou, dat klopt dan ook. Een paar km 10% en 8% hellingen, en 100% zweetdruppeltjes verder beginnen we aan een steile afdaling naar een kanaal dat we volgen tot Verona.

En dan – pech. We stoppen bij een café voor een broodnodige aanvulling van het vochtgehalte. Op de één of andere manier klapt mijn stuur om door het gewicht van de voortassen en blokkeert de rem. Muurvast zit het ding. De serveerster raadt ons een fietsenwinkel aan, een km of 2 verderop, maar een gast op het terras heeft een beter idee. Met zijn scooter vertrekt hij richting iemand die het probleem op kan lossen. Als hij even later terug is heeft hij een adresje voor ons, maar als hij ziet dat de fiets daar echt niet naar toe kan rijden blijkt hij zelf ook heel handig en krijgt het ding weer voor elkaar. Behulpzaam zijn ze hier wel is onze conclusie.

Een paar km verder, Verona. Als we daar in het superdrukke verkeer op ons kaartje staan te staren stopt er een vriendelijke dame op de fiets met heel goed Engels die ons vraagt waar we heen willen. Ze kijkt naar de aanwijzingen van het routeboekje naar de camping, schudt haar hoofd en zegt, rij maar achter mij aan. Door een wirwar van straatjes en steegjes komen we bij een brug over de Adige, vanwaar het vlakbij is, alleen nog maar even de helling op naar Castel San Pietro – ik heb nog een stukje gefietst, in zo’n heel klein versnellinkje maar met al die passerende autos naast je is dat niet helemaal veilig dus daarna hebben we samen de fietsen naar boven geschoven. En het was de moeite waard – de camping kijkt uit op het historische centrum van Verona, de tent staat op een verder leeg trekkerstentenveldje in de schaduw van de druivenranken, en van het terrasje daarnaast hebben we een fantastisch uitzicht.

We zijn na dagen bergen om ons heen in een totaal andere wereld aangeland – mediteraan, met olijfbomen, vijgen, sinaasappels, cypressen, en ongeveer 20 graden warmer dan wat we gewend waren.
Hier blijven we in ieder geval een dag om van al het moois te genieten.

A CAMP SITE WITH A VIEW

We managed to get on the road by about 8:30 and followed the Adige further downstream until we got to another road closed – deviation sign, with rather ambiguous (for non Italian readers) advice on how to continue. Of course the deviation meant an extra climb into a small town the other side of the river, and then Ala/Avia, the way we were going was signposted in a direction whch seemed very unlikely indeed. But what can one do but follow the directions. But when we made a right turn with a steep ascent in front of us it looked definitely wrong, so we asked a passing cyclist who said: ‘follow me,’ and back we went and she put us on the right track.

Some 50 kms down the road the guidebook said – and now we say goodbye to the Alps with one last, mean, little (only 1km 10% uphill, folloed by an 8% uphill) climb, and then a very curvy and steep hairpin descent to a cycletrack along a canal towards Verona.

In Verona we stopped to have a look at our map, and a cyclist stopped and asked us if she could help. She shook her head at our map and directions and told us to follow her, and guided us through the city to one of the bridges across the Adige. From there it was a very steep climb to the camping site, but it was worth it – what a view of the city from where we are.

En nog steeds ‘spricht man Deutsch’, en is Italiaans de tweede taal die je niet veel hoort om je heen. Het schijnt dat de Duits sprekende gebieden een redelijke mate van zelfstandigheid genieten in Italië, en dat hun culturele identiteit min of meer gewaarborgd is. Dat was anders in de tijd van Mussolini toen de Duits sprekende bevolking zwaar gediscrimineerd werd.
Het verschil met de voorgaande dagen is enorm. Gisteren in Merano was de temperatuur al aangenaam. Vanmorgen zaten we heerlijk bij dezelfde tafel waar we gisteravond aten te ontbijten, met uizicht op de besneeuwde toppen – en een heerlijk temperatuurtje.
Omdat we wisten dat we maar weinig kilometers zouden maken – ongeveer 50 naar de volgende camping, en daarna zijn er kilometers lang geen campings meer te bekennen – maakten we niet veel haast.

Ons routeboekje geeft voor de route van vandaag twee varianten – één gemakkelijke route die volgens de schrijver wat saai zou zijn, een fietspad langs het riviertje de Etsch – bijna helemaal vlak, en een volgens hem veel interessantere route over de heuvels naast het dal van de Etsch, met leuke dorpjes en leuke hellingen.
Wij hebben de saaie route maar genomen – een prachtig fietspad langs de rivier, de hele weg helemaal autovrij, met prachtige uitzichten in het dal, hier en daar een kasteeltje, langs de spoorlijn, nog steeds hoge maar minder besneeuwde bergen.

Een heel leuke stop – een Radstation – oftewel een biologisch eco dynamische stop langs het fietspad. We drinken een koffie, een biertje en een sapje (3 x raden wie wat dronk), we bestelden een kaasplankje met bio eco kaasjes en brood en daarna nog het supergezonde groene drankje met veel silicium – heel relaxed en heel lekker allemaal. En Georgette nam nog even een foto van het bio composteer toilet:

En dan steekt de wind weer op, tegen deze keer, zoiets als windkracht 5 of 6 of zo, blaast door het dal. Dat zijn we niet meer gewend, wind tegen.
In Auer, Italiaans Ora, is het even zoeken naar de camping – maar om een uur of 3 staat de tent weer, hebben we gedoucht en de fietskleren gewassen.
En dus maar naar het hotel naast de camping, waar we wat drinken, de telefoons opladen en de laptop, de foto’s en dit weblog bijwerken.

Mijmeren over morgen – geen camping te ontwaren langs de route – dat wordt dus weer een B&B of zoiets – en dan zijn we ook echt in Italië, waar ze geen Grüss Gott meer zeggen maar Italiaans spreken.
—-
We’re still in the German speaking part of Northern Italy.
This morning we had a leisurely breakfast as we knew we had to do some 50 kms, on a cycle track along the River Etsch, no climbs or steep descents, easy going all the way.
Unlike previous days, the weather is just perfect – warm but not too hot.
Actually our route book suggested another route, more hills, climbs, descents. interesting villages to pass through etc etc. And only if we were travelling with children should we take the alternative but very uninteresting route we took.
The uninteresting route turned out to be one of the more scenic routes so far, following the river downstream, the racket of the birds drowning out the noise of the traffic on the motorway on the other side of the river.
We had a coffee and snack stop at an interesting bio-dynamic bikers’ café, everything organic, the beer, the bread and cheese we ordered, and the other drinks after that.

And then it started to blow, and this time the wind was against us. By this time we were cycling on a dyke along the river, going slowly, but only a few more kms to go.

Just under 50 kms took us to Auer (Italian: Ora) where we managed to find the campsite in spite of ambiguous signs pointing in different directions. And here we are, enjoying a scrumptious meal and typing this account of the day’s happenings.